4 Ocak 2012 Çarşamba

Uygur Türkleri ve Doğu Türkistan

Uygur Türkleri ve Doğu Türkistan 


Fehim Güler 
04 Ocak 2012


    Çinliler Doğu Türkistan Kurtuluş Teşkilatını terörist olarak kabul ederler ve bu adı milliyetçi Uygurların kullandığını söylerler.  Doğu Türkistan, Çin 'in egemenliğinde ve Uygur Muhtar Cumhuriyeti olarak bilinen bir bölgedir.  İki alt bölgesi olup Kuzeyde kalan yöreye Çungarya derler ve Türkçedir.  Güneydeki bölgeye de Sincan denir ki bu da Türkçe bir addır.  Buradan Anadoluya göçeden Türkler Ankara yakınlarında kurdukları yere de Sincan demişlerdir.  Bakınız Britannica Ansiklopedisi.  http://www.britannica.com/EBchecked/topic/546118/Xinjiang   Xinjiang ( Sincan diye okunur.  )

    İngilizlerin ve dünya uluslarının  bölgeye East Turkistan dedikleri bilinen bir hitaptır.  Dünya Tibet ve Doğu Türkistanın hür olması yolunda çaba gösterirken buraya Uygurya demek olmaz.  Bu ad o halkı sınırlar ve önemi azalır.  Halbuki Doğu Türkistan derken bu dünyanın bir de Batı Türkistan'ının da olduğunu söylemiş olursunuz.  Bu isimlendirme Uygurları Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen ve Karakalpaklarla ve hatta Rusyanın Altay Cumhuriyeti, Tuva Cumhuriyeti ve Hakas Cumhuriyeti ile bütünleştirir. 

   Çinliler buraya ısrarla Uygur Otonom Bölgesi derler.   Çin idari sisteminde Tibet ve Mançurya'nın sahip olduğu statünün benzeri bir yapılanmadır. Tarım Havzası en büyük bölgesidir.   Türk Dışişlerinin politikası nedir diye araştırdım.  http://www.mfa.gov.tr/default.tr.mfa   Türkiyenin Doğu Türkistan dış politikasının olduğuna dair bir ize rastlamadım.  Han Çinlilerinin % 40 seviyeye geldiği bu topraklarda Doğu Türkistanlılar yani Uygurlar kuvvetle bastırılmışlardır.  Türkiye'nin açık bir Doğu Türkistan politikasının olmaması, Uygurların Çinliler tarafından daha az kuvvet kullanma ve polisiye veya askeri önlemler alma sonucunu getirmemektedir.  Halk ayaklanması veya daha fazla hak talep eden Uygur halkının polis harekatına maruz kalması sonuçlarını doğurmaktadır.  



    Türkiye, Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ve Tataristan ve Gagavuzya ile kurduğu diplomatik ilişkiler ve sosyo-ekonomik ilişkilerin benzerini Çin Halk Cumhuriyeti ve onun icazeti ile Doğu Türkistan ile geliştirmenin yollarını aramalıdır.  Kültürel ilişkiler, bilimsel ve tarih araştırmaları ile  eğitim işbirliği gerçekleştirilebilecek en kolay ve uygun alanlar olacaktır.  
 
Selam sağlık ve sevgilerimle. 

Fehim Güler
fehim.guler@gmail.com  

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder